رنگ یکی از اصولی است که طرح های گرافیکی بر اساس آن ایجاد می شوند. رنگ روح یک طرح گرافیکی است.
یکی از ابزارهای قوی در دستان طراحان رنگ می باشد. رنگ باعث تاثیری گذاری مثبت یا منفی بر روی ذهن کاربران می شود.
درباره رنگ بیشتر بدانیم؟
قبل از انجام هرکاری درک ماهیت رنگ ضروری است.
رنگ در فرهنگ لغت یک نوع نور مانند قرمز، قهوه ای،صورتی یا خاکستری است که موجب تفاوت اشیایی می شود که بنظر مشابه بنظر می آیند.
رنگ کیفیتی در یک شیء است که به علت انعکاس یا انتشار نور از یک جسم ایجاد می شود.
خواص اصلی رنگ ها
هر رنگ دارای خواصی هستند که این خواص قابل اندازه گیری هستند. هر رنگ را از طریق این خواص می توان سنجید.
- خاصیت فام یا Hue
- ارزش یا Value
- رنگ پذیری یا Chromaticity
- خاصیت اشباع یا Saturation
خاصیت فام یا Hue
بعضی ها به اشتباه فام را با رنگ اشتباه می گیرند در صورتی که رنگ یک اصطلاح عمومی و کلی است که شامل فام یا Hue، ته رنگ ها (Tints)، تناژها (Tones) و سایه زدن (Shading) می شود.
فام یک رنگ خالص است که می تواند از طریق ته رنگ (Tints)، سایه زدن (Shading) و تناژها (Tones) تغییر پیدا کند.
فام شامل ۱۲ رنگ خالص در گردونه رنگ است. گردونه رنگ چیست؟ توضیح خواهیم داد
خاصیت ته رنگ (Tints) چیست؟
از ترکیب رنگ خالص با رنگ سفید Tints گفته می شود.
خاصیت سایه زدن (Shading) چیست؟
از ترکیب رنگ خالص با رنگ سیاه Shading گفته می شود.
تناژها(Tones) چیست؟
از ترکیب رنگ خالص با رنگ سیاه و سفید یک Tones ایجاد می شود. این حالت کمی ظریفتر می باشد و نتایج آن از Tints و Shading طبیعی تر است.
ارزش یا vlaue چیست؟
با استفاده از Value می توان تشخیص داد که یک رنگ چقدر تیره یا روشن باشد.هرچقدار مقدار Value بیشتر باشد روشن تر و هرچقدار کمتر باشد تاریک تر می باشد.
رنگ پذیری یا Chromaticity چیست؟
کروماتیسیتی مربوط به میزان خلوص یک فام می باشد دوازده رنگ اصلی دارای بیشترین میزان کروماتیسیتی است که با حضور رنگ سفید یا سیاه در یک رنگ این خاصیت تغییر پیدا می کند.
رنگ های کروماتیسیتی دارای میزان وضوح و درخشان بالا است.
خاصیت اشباع یا Saturation
این خصوصیت نقاط مشترکی با vlaue و Chromaticity دارد، اما دارای تفاوت هایی نیز هست.
فرق آنها دراین است که یک رنگ دیگر با رنگ های دیگر ترکیب نمی شود. بلکه به نمایش درآمدن رنگ در شرایط نوری مختلف اطلاق می شود.
به این وِیژگی شدت رنگ یا Saturation گفته می شود.
گردونه رنگ چیست؟
از مهمترین موارد مربوط به تئوری رنگ ها گردونه رنگ است. این گردونه در سال ۱۶۶۶ توسط ایزاک نیوتن اختراع شد.
از این گردونه برای تشخیص رنگ ها و مخلوط کردن آنها با هم استفاده می شود.
این گردونه دایره متشکل از رنگ های مختلف است. این گردونه رنگ به درک نحوه ارتباط رنگ های مختلف با یکدیگر و چگونگی ترکیب آنها کمک می کند.
این دایره دارای رنگ های اولیه، ثانویه و سه گانه است که در مجموع همان فام را تشکیل میدهند.
همانطور هم که گفته شد هر رنگ دارای میزان رنگ سفید یا سیاه است که اولین رنگ دارای کمتری میزان رنگ و بالاترین رنگ پذیری است.
این چرخه دارای ۱۲ رنگ شامل سه رنگ اصلی قرمز، زرد و آبی (RYB) است.
رنگ های اصلی در چرخه رنگ
نام دیگر رنگ های اصلی Primary Color است.این چرخه دارای ۳ رنگ اصلی قرمز، زرد و آبی است.
این رنگ ها را نمی توان از طریق رنگ های دیگر بوجود آورد بلکه رنگ های دیگر را با استفاده از این ۳ رنگ ایجاد می شوند.
در کنار رنگ های اصلی ما دارای سیستم های رنگی متفاوت نیز هستیم که در هر سیستم رنگ های اصلی فرق می کند.
۳ نوع سیستم رنگی عبارتند از:
- RGB یا سیستم افزایشی برای نمایشگرها
- CMYK یا سیستم کاهشی برای چاپ
- RYB برای نقاشی و رنگ آمیزی
رنگ های ثانویه در چرخه رنگ
از ترکیب دو رنگ اولیه براساس سیستم رنگی، رنگ ثانویه ایجاد می شود.
رنگ ثانویه در سیستم RGB
از ترکیب رنگ قرمز و سبز (زرد) ایجاد می شود.
از ترکیب رنگ قرمز و آبی (ارغوانی) ایجاد می شود.
از ترکیب رنگ آبی و سبز (فیروزه ای) ایجاد می شود.
از ترکیب سه رنگ باهم رنگ (سفید) ایجاد می شود.
رنگ ثانویه در سیستم CMYK
از ترکیب رنگ زرد و ارغوانی (قرمز) ایجاد می شود.
از ترکیب رنگ ارغوانی و فیروزه ای (آبی) ایجاد می شود.
از ترکیب رنگ فیروزه ای و زرد (سبز) ایجاد می شود.
از ترکیب سه رنگ باهم رنگ (سیاه) ایجاد می شود.
رنگ ثانویه در سیستم RYB
از ترکیب رنگ زرد و قرمز (نارنجی) ایجاد می شود.
از ترکیب رنگ قرمز و آبی (بنفش) ایجاد می شود.
از ترکیب رنگ آبی و زرد (سبز) ایجاد می شود.
رنگ های سه گانه در چرخه رنگ
ترکیبی از رنگ های اولیه و ثانویه رنگ های سه گانه را ایجاد می کند که معمولا نام دو کلمه ای از جمله قرمز-بنفش یا زرد-نارنجی دارند.
رنگ های گرم، سرد و خنثی
تمامی رنگ ها در هر سیستمی در ۳ گروه سرد، گرم و خنثی تقسیم می شوند
رنگ های سرد
رنگ های سرد در قسمت پایینی گردونه رنگی شامل رنگ های سبز آبی هستند. و از آنجا که احساس سرما در انسان ایجاد می کنند، رنگ های سرد نامیده می شوند.
رنگ های گرم
رنگ های گرم به علت داشتن ارتباط با احساس گرما، بر عکس رنگ های سرد هستند. این رنگ ها در قسمت بالایی گردونه رنگی قرار دارند که شامل زرد، نارنجی و قرمز هستند.
رنگ های خنثی
در آخر رنگ های خنثی در گردونه رنگی حضور ندارند؛ از جمله خاکستری، قهوه ای و بژ.
رنگ بندی یا Color Schemes
تعادل رنگ در طراحی بسیار حیاتی است، زیرا اولین نگاه به وبسایت یا اپلیکیشن اثر خود را بر کاربر گذاشته و رنگ ها تاثیر زیادی در این امر دارند.
سیستم تک رنگی (Monochromatic)
زمانی که شما از یک رنگ بهمراه تناژهای مختلف (رنگ های تیره) همان رنگ استفاده کنید از سیستم تک رنگی در طرح خود استفاده کرده اید.
هارمونی تک رنگ یا Monochromatic همیشه یک انتخاب موفقیت آمیز است.
سیستم متشابه یا (Analogous)
در این سیستم در چرخه رنگی از رنگ های کنار یکدیگر برای انتخاب رنگ استفاده می شود.در این حالت کنتراست بالا اهیمتی ندارد چون رنگ ها بهم نزدیک است.
سیستم مکمل یا (Complementry)
طرح مکمل استفاده از ترکیب رنگ هایی است که در گردونه رنگی رو به روی یکدیگر قرار می گیرد. این طرح بر عکس طرح متشابه و تک رنگ می باشد، زیرا هدف آن تولید کنتراست بالا است.
به عنوان مثال، تشخیص دکمه نارنجی در پس زمینه آبی، در هر رابط کاربری آسان است. این سیستم رنگ بندی در طراحی UI کاربرد فراوان دارد.
سیستم مثلثی یا متساوی الساقین (Splite-Complementary)
این طرح مشابه طرح قبلی عمل کرده، اما از رنگ های بیشتری استفاده می کند. به عنوان مثال، اگر رنگ آبی را انتخاب کرده باشید، باید از دو رنگ دیگر که در مجاورت رنگ های مخالف آن هستند یعنی زرد و قرمز نیز استفاده کنید.
کنتراست در اینجا کمتر از طرح مکمل بوده اما به شما اجازه می دهد رنگ های بیشتری استفاده کنید.
سیستم ۴ گانه یا مستطیلی
استفاده از طرح رنگ سه گانه مخصوص طراحان با تجربه است زیرا ایجاد تعادل در آن بسیار سخت است.
در این مدل از چهار رنگ از گردونه استفاده می کند که جفت های مکمل هستند. اگر نقاط محل رنگ های انتخاب شده را به هم متصل کنید، یک مستطیل تشکیل می دهد.
هماهنگی این طرح مشکل است اما اگر همه چیز را درست انجام داده باشید، نتایج می تواند خیره کننده باشد.
